"စၾကာ၀ဠာတစ္ခုလံုး ကိုးကြယ္မည့္ဘာသာ"
ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ စၾကာ၀ဠာတစ္ခုလံုး ကိုးကြယ္ၾကသည့္ ဘာသာတစ္ရားတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာလိမ့္မည္။ထိုဘာသာတစ္ရာ
ထိုအခ်က္အလက္မ်ားကို ဗုဒၶဘာသာက အေျဖထုတ္ေပးလိမ့္မည္။အကယ္၍သာ ေခတ္သစ္သိပၹံနည္းက်လိုအပ္ခ်က္မ်
"ကမၻာေက်ာ္ သိပၹံွဆရာၾကီး ေဒါက္တာအဲလဘတ္ အိုင္စတိုင္း"
"ဘယ္အရာမွဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္ထက္ပိ
ဗုဒၶဘာသာဟုတ္ေသာ္ရိွ၊ မဟုတ္ေသာ္ရိွ ကၽြႏ္ုပ္သည္ကမၻာေပၚရိွ ဘာသာတရားအားလံုးကို ေလ့လာခဲ့ျပီးျဖစ္ဧ။္ လွပတဲ့အရာ မွာေရာ ၊ ျပည့္စံုကံုလံုတဲ့အရာမွာပါ ဗုဒၶဘာသာရဲ႔ အမွန္တရားအရိယသစၥာေလးပါးနဲ႔ မဂၢင္ရွစ္ပါးဆိုတဲ့ အက်င့္လမ္းစဥ္ထက္ပို၍သာ လြန္ေကာင္းျ မတ္တဲ့အရာ တစ္ခုမွ်မေတြ႔ပါ။ ထိုလမ္းစဥ္ႏွင့္အညီ ကိုယ္ဘ၀ကို ပံုေဖာ္ေရးအတြက္ ကၽြႏု္ပ္ ေက်နပ္ေရာင္ရဲပါဧ။္ ။
(ပါေမာၡရိုက္-စ္ ေဒးဗစ္)
"လူ႔ဘာသာတရား"
ေကာင္းကင္ထက္မွာ ေနလရိွေနသေရြ႔ ေျမကမာၻေပၚမွာ လူသားေတြတည္ရိွေနသေရြ႔ ကာလပတ္လံုး ဗုဒၶဘာသာ ရိွေနမွာ ပါ။ အၾကာင္းမူရင္းသည္ လူ႔ဘာသာတရားျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ပါ
(သီရီလကၤာ ၀န္ၾကီးခ်ဴပ္ေဟာင္း ဘဒၵရာႏိႈက္)
"မူ၀ါဒျဖင့္ေနရေသာ ဘ၀"
ဗုဒၶဘာသာသည္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒျဖင့္ ေနထိုင္ရေသာဘ၀မဟုတ္၊ မူ၀ါဒျဖင့္ေနထိုင္ရေသာဘ၀ျဖစ္ဧ။္ ။အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ သည္း ခံေရးဘာသာတရားတစ္ခုျဖစ္ဧ။္ ။ယင္းသည္ ေနမင္းေအာက္ရိွ စိတ္ေကာင္းေစတနာ အရိွဆံုးစနစ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
(ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဂ်ိဳးဇတ္၀ိန္း)
"အျမင့္ျမတ္ဆံုးလူသား"
သင္သည္အကယ္၍ အျမင့္ျမတ္ဆံုး လူသားတစ္ေယာက္ကို ေတြ႔ျမင္လိုပါက သူဖုန္းစားတို႔ အ၀တ္သကၤန္းကို ၀တ္ရံုဆင္ျမန္း ထားေသာ (သာကီ၀င္မင္းသား) ဘုရင္တစ္ပါးကို ၾကည့္လိုက္ပါ။ သူဧ။္ ၾကည္ညိဳေလးစားဖြယ္ စင္ၾကယ္သန္႔ရွင္းမႈသည္လူ႔ေလာ
(မူဆလင္ ကဗ်ာဆရာ - အပၹၵဒူလ္ အတာဟီယ)
"ျမတ္ဗုဒၶဧ။္ ပဋိေသ၀၀ိႆဇၹနာ"
ဥပမာအားျဖင္ဆိုရေသာ္ အိလက္ထရြန္ဧ။္ အေနအထားသည္ တစ္မ်ိဴးတစ္စားတည္းေလာဟု ေမးလာခဲ့ေသာ္ မဟုတ္ဟုဆိုရပါမည္။
အိလက္ထရြန္ဧ။္ အေနအထားသည္ အခ်ိန္ႏွင့္အတူ ေျပာင္းလဲေနပါသေလာဟု ေမးလာခဲ့ေသာ္ မဟုတ္ဟုဆိုရပါမည္။ ေသသည့္ ေနာက္ ကာလ၌ အတၱ၏ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သတ္၍ အေမးခံလာရသည့္အခါ အထက္ပါအေျဖမ်ိဳးကို ဗုဒၶကေပးေတာ္မူခဲ့၏။သို႔ေသာ္ယင္
(ေဂ်ာေရာဘတ္ အိုပင္ဟိုးမား)
အခုေလာက္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွည္လ်ားၾကာျမင့္လာခဲ့သည့္ အခ်ိန္ကာလၾကီးတေလွ်ာက္လံုးအခ်ုု
ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက အျခားဘာသာ၀င္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ကြတ္ျမတ္သည္ဟူေသာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာဟူ၍ ရွည္လ်ားၾကာျမင့္လွသည့္
ဗုဒၶဘာသာသမိုင္းေၾကာင္းတြင္ ကၽြႏု္ပ္မေတြ႔ရပါေခ်။
(ပါေမာကၡ ရိုင္းစ္ ေဒးဗစ္)
ၼၥၼၷၠၦၦၱၭၭႅ ဤအရာတြင္ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ထာ၀ရတည္ရိွေသာ သစၥာတရားတို႔၏ တန္ဖိုးကို တိတိလင္းလင္းရွင္္းျပေတာ္မူသည့္
ကိုယ္က်င့္တရားကိုပါ တိုးတက္ျမင္းမားေစခဲ့၏။ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ကမၻာေလာကၾကီးအား ေပးအပ္ထားသည့္ အၾကီးျမတ္ဆံုးေသာ သူေတာ္ စင္ ပညာရိွ လူ႔ဂေဂးၾကီးတစ္ဦးျဖစ္ပါေပ၏။
(အေနာက္တိုင္းသားဦးေဆာင္ေတြးေ
ကမၻာစိတ္ပိုင္းယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ စစ္မွန္ေသာရုပ္ပိုင္းယဥ္ေက်းမႈ
ထက္ ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္က ပို၍လုပ္ေဆာင္ထားပါျပီ။
(အိပ္ခ်္ဂ်ီ၀ဲလ္)
ေခတ္သစ္သိပၹံပညာ၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆို္င္ယွဥ္ျပိဳင္မည့္ ဘာသာတရားတစ္ခု ရိွသည္ဆိုပါလွ်င္ ယင္းသည္ဗုဒၶဘာသာပင္
လွ်င္ျဖစ္ရပါမည္။
(အယ္လ္ဘတ္ အိန္းစတိန္း)
"အမွန္ျမင္သူ၏စကား"
သင္ဟာတကၠသိုလ္က ဘြဲ႔ေကာင္းေကာင္းတစ္ခု(သို႔) ကားသစ္တစ္စီး (သို႔) အသံအလြန္ေကာင္သည့္ စတိရီယို ကတ္ဆတ္တစ္လံုး
ဒါမွမဟုတ္ ကမၻာဘယ္အရပ္ေဒသမဆို လြတ္လြတ္လပ္လပ္သြားလာႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးဆိုတာ တကယ္ပဲေက်နပ္မႈေပးႏိုင္ပါတယ္လို
သင္ဆိုမယ္ဆိုပါေတာ့ ။
ဒါဆိုရင္ ကၽြန္မေျပာခ်င္ပါတယ္။ အေနာက္နိုင္ငံသားေတြဟာ ဒါေတြကိုၾကိဴးစားရယူရင္းနဲ့ပဲ ၀မ္းနည္းမႈ၊စိုးရိမ္ပူပန္ရမႈေတြ ေတြၾကံဳေန
ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ဒိလို တပ္မက္မႈအဖံုဖံုကို ေလးေလးနက္နက္စဥ္းစားသံုးသတ္ ေလ့လာၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ဒါေပမဲ့ ကၽြန္မဟာအဲ့ဒီ က်င့္စဥ္မ်ားကို အားရေက်နပ္မႈ မရိွခဲ့ပါဘူး။၁၉၇၆-ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လမွာ ဗုဒၶဘာသာတရားရိပ္သာတစ္ခုမွာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႔ သစၥာေလးပါးတရား နဲ့ လကၡာေရးသံုးပါးအေၾကာင္းကို ပတမဆံုးနာၾကားရပါတယ္။အဲ့ဒီအခ်ိ
ဘာဘရာဂ်င္နပ္စ္(အေမရိကန္)
ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ စၾကာ၀ဠာတစ္ခုလံုး ကိုးကြယ္ၾကသည့္ ဘာသာတစ္ရားတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာလိမ့္မည္။ထိုဘာသာတစ္ရာ
ထိုအခ်က္အလက္မ်ားကို ဗုဒၶဘာသာက အေျဖထုတ္ေပးလိမ့္မည္။အကယ္၍သာ ေခတ္သစ္သိပၹံနည္းက်လိုအပ္ခ်က္မ်
"ကမၻာေက်ာ္ သိပၹံွဆရာၾကီး ေဒါက္တာအဲလဘတ္ အိုင္စတိုင္း"
"ဘယ္အရာမွဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္ထက္ပိ
ဗုဒၶဘာသာဟုတ္ေသာ္ရိွ၊ မဟုတ္ေသာ္ရိွ ကၽြႏ္ုပ္သည္ကမၻာေပၚရိွ ဘာသာတရားအားလံုးကို ေလ့လာခဲ့ျပီးျဖစ္ဧ။္ လွပတဲ့အရာ မွာေရာ ၊ ျပည့္စံုကံုလံုတဲ့အရာမွာပါ ဗုဒၶဘာသာရဲ႔ အမွန္တရားအရိယသစၥာေလးပါးနဲ႔ မဂၢင္ရွစ္ပါးဆိုတဲ့ အက်င့္လမ္းစဥ္ထက္ပို၍သာ လြန္ေကာင္းျ မတ္တဲ့အရာ တစ္ခုမွ်မေတြ႔ပါ။ ထိုလမ္းစဥ္ႏွင့္အညီ ကိုယ္ဘ၀ကို ပံုေဖာ္ေရးအတြက္ ကၽြႏု္ပ္ ေက်နပ္ေရာင္ရဲပါဧ။္ ။
(ပါေမာၡရိုက္-စ္ ေဒးဗစ္)
"လူ႔ဘာသာတရား"
ေကာင္းကင္ထက္မွာ ေနလရိွေနသေရြ႔ ေျမကမာၻေပၚမွာ လူသားေတြတည္ရိွေနသေရြ႔ ကာလပတ္လံုး ဗုဒၶဘာသာ ရိွေနမွာ ပါ။ အၾကာင္းမူရင္းသည္ လူ႔ဘာသာတရားျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ပါ
(သီရီလကၤာ ၀န္ၾကီးခ်ဴပ္ေဟာင္း ဘဒၵရာႏိႈက္)
"မူ၀ါဒျဖင့္ေနရေသာ ဘ၀"
ဗုဒၶဘာသာသည္ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒျဖင့္ ေနထိုင္ရေသာဘ၀မဟုတ္၊ မူ၀ါဒျဖင့္ေနထိုင္ရေသာဘ၀ျဖစ္ဧ။္ ။အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ သည္း ခံေရးဘာသာတရားတစ္ခုျဖစ္ဧ။္ ။ယင္းသည္ ေနမင္းေအာက္ရိွ စိတ္ေကာင္းေစတနာ အရိွဆံုးစနစ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
(ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဂ်ိဳးဇတ္၀ိန္း)
"အျမင့္ျမတ္ဆံုးလူသား"
သင္သည္အကယ္၍ အျမင့္ျမတ္ဆံုး လူသားတစ္ေယာက္ကို ေတြ႔ျမင္လိုပါက သူဖုန္းစားတို႔ အ၀တ္သကၤန္းကို ၀တ္ရံုဆင္ျမန္း ထားေသာ (သာကီ၀င္မင္းသား) ဘုရင္တစ္ပါးကို ၾကည့္လိုက္ပါ။ သူဧ။္ ၾကည္ညိဳေလးစားဖြယ္ စင္ၾကယ္သန္႔ရွင္းမႈသည္လူ႔ေလာ
(မူဆလင္ ကဗ်ာဆရာ - အပၹၵဒူလ္ အတာဟီယ)
"ျမတ္ဗုဒၶဧ။္ ပဋိေသ၀၀ိႆဇၹနာ"
ဥပမာအားျဖင္ဆိုရေသာ္ အိလက္ထရြန္ဧ။္ အေနအထားသည္ တစ္မ်ိဴးတစ္စားတည္းေလာဟု ေမးလာခဲ့ေသာ္ မဟုတ္ဟုဆိုရပါမည္။
အိလက္ထရြန္ဧ။္ အေနအထားသည္ အခ်ိန္ႏွင့္အတူ ေျပာင္းလဲေနပါသေလာဟု ေမးလာခဲ့ေသာ္ မဟုတ္ဟုဆိုရပါမည္။ ေသသည့္ ေနာက္ ကာလ၌ အတၱ၏ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သတ္၍ အေမးခံလာရသည့္အခါ အထက္ပါအေျဖမ်ိဳးကို ဗုဒၶကေပးေတာ္မူခဲ့၏။သို႔ေသာ္ယင္
(ေဂ်ာေရာဘတ္ အိုပင္ဟိုးမား)
အခုေလာက္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွည္လ်ားၾကာျမင့္လာခဲ့သည့္ အခ်ိန္ကာလၾကီးတေလွ်ာက္လံုးအခ်ုု
ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက အျခားဘာသာ၀င္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ကြတ္ျမတ္သည္ဟူေသာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာဟူ၍ ရွည္လ်ားၾကာျမင့္လွသည့္
ဗုဒၶဘာသာသမိုင္းေၾကာင္းတြင္ ကၽြႏု္ပ္မေတြ႔ရပါေခ်။
(ပါေမာကၡ ရိုင္းစ္ ေဒးဗစ္)
ၼၥၼၷၠၦၦၱၭၭႅ ဤအရာတြင္ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ထာ၀ရတည္ရိွေသာ သစၥာတရားတို႔၏ တန္ဖိုးကို တိတိလင္းလင္းရွင္္းျပေတာ္မူသည့္
ကိုယ္က်င့္တရားကိုပါ တိုးတက္ျမင္းမားေစခဲ့၏။ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ကမၻာေလာကၾကီးအား ေပးအပ္ထားသည့္ အၾကီးျမတ္ဆံုးေသာ သူေတာ္ စင္ ပညာရိွ လူ႔ဂေဂးၾကီးတစ္ဦးျဖစ္ပါေပ၏။
(အေနာက္တိုင္းသားဦးေဆာင္ေတြးေ
ကမၻာစိတ္ပိုင္းယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ စစ္မွန္ေသာရုပ္ပိုင္းယဥ္ေက်းမႈ
ထက္ ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္က ပို၍လုပ္ေဆာင္ထားပါျပီ။
(အိပ္ခ်္ဂ်ီ၀ဲလ္)
ေခတ္သစ္သိပၹံပညာ၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ရင္ဆို္င္ယွဥ္ျပိဳင္မည့္ ဘာသာတရားတစ္ခု ရိွသည္ဆိုပါလွ်င္ ယင္းသည္ဗုဒၶဘာသာပင္
လွ်င္ျဖစ္ရပါမည္။
(အယ္လ္ဘတ္ အိန္းစတိန္း)
"အမွန္ျမင္သူ၏စကား"
သင္ဟာတကၠသိုလ္က ဘြဲ႔ေကာင္းေကာင္းတစ္ခု(သို႔) ကားသစ္တစ္စီး (သို႔) အသံအလြန္ေကာင္သည့္ စတိရီယို ကတ္ဆတ္တစ္လံုး
ဒါမွမဟုတ္ ကမၻာဘယ္အရပ္ေဒသမဆို လြတ္လြတ္လပ္လပ္သြားလာႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးဆိုတာ တကယ္ပဲေက်နပ္မႈေပးႏိုင္ပါတယ္လို
သင္ဆိုမယ္ဆိုပါေတာ့ ။
ဒါဆိုရင္ ကၽြန္မေျပာခ်င္ပါတယ္။ အေနာက္နိုင္ငံသားေတြဟာ ဒါေတြကိုၾကိဴးစားရယူရင္းနဲ့ပဲ ၀မ္းနည္းမႈ၊စိုးရိမ္ပူပန္ရမႈေတြ ေတြၾကံဳေန
ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ဒိလို တပ္မက္မႈအဖံုဖံုကို ေလးေလးနက္နက္စဥ္းစားသံုးသတ္ ေလ့လာၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ဒါေပမဲ့ ကၽြန္မဟာအဲ့ဒီ က်င့္စဥ္မ်ားကို အားရေက်နပ္မႈ မရိွခဲ့ပါဘူး။၁၉၇၆-ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လမွာ ဗုဒၶဘာသာတရားရိပ္သာတစ္ခုမွာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႔ သစၥာေလးပါးတရား နဲ့ လကၡာေရးသံုးပါးအေၾကာင္းကို ပတမဆံုးနာၾကားရပါတယ္။အဲ့ဒီအခ်ိ
ဘာဘရာဂ်င္နပ္စ္(အေမရိကန္)
သိပၸံအျမင္ႏွင့္ ဗုဒၶအဘိဓမၼာ ( ၁ )
က်ေနာ္ဒီဘာသာေရးစာေတြဘဲ တင္လို့တမ်ိဳးေတာ့မထင္ေစခ်င္ဘူးတမွဳန္ေလာက္ အက်ိဳးၿပဳႏိုင္ရင္က်ေနာ္ေက်နပ္
ရင္ထဲမွာ တခုခုက်န္ခဲ့ ရခဲ့မယ္ဆိုရင္က်ေနာ္ ရွာေဖြတင္ရၾကိဳးနပ္ပါၿပီဗ်ာ။
(ဂါဒီးယန္း ဦးစိန္၀င္း ႏွင့္ ေဒါက္တာ ဦးေန၀င္း ေမး၍ အမရပူရ မဟာဂႏၶာရံု ဆရာေတာ္ ေျဖသည္။)
(ေမး) အရွင္ဘုရား၊ ရုပ္ျဖစ္ပ်က္မႈနဲ႔ စိတ္ျဖစ္ပ်က္မႈမွာ အဆေပါင္းမ်ားစြာ လ်င္ျမန္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ စိတ္ျဖစ္ပ်က္ေနပံုကို ထင္ရွားေအာင္ ရွင္းျပပါဘုရား။
(ေျဖ)
ဘုန္းႀကီးတို႔ ဗုဒၶျမတ္စြာက ရုပ္တခါပ်က္တဲ့အခ်ိန္မွာ စိတ္က ၁၇-ခ်က္ပ်က္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စိတ္ ၁၇-ခ်က္ ပ်က္တယ္ဆိုတာ လူမ်ားအတြက္က နားလည္ဖို႔ သိပ္မလြယ္လွပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔ မလြယ္တံုးလို႔ဆိုေတာ့ ပထမဆံုး ေမးဖို႔ေကာင္းတာက စိတ္ဆိုတာ ဘယ္လိုသေဘာပါတံုး။ ဒီလုိေမးမွ အျဖစ္အပ်က္ကို ေရာက္သြားမယ္။ ကိုယ္ေမးခ်င္တဲ့ အရာ၀တၳဳပစၥည္း တခုကို ဘယ္လိုပစၥည္း၊ ဒီလိုသိျပီးေတာ့မွ အဲဒီဟာ ဘယ္ေလာက္ျမန္သလဲ၊ ရုပ္က ဘယ္လိုသေဘာလဲ၊ ဒီဟာကိုၾကည့္ျပီးေတာ့မွ အျဖစ္အပ်က္ကို ရွင္းဖို႔ေကာင္းတယ္။ ခုေတာ့ တဆင့္လြန္ျပီးေတာ့မွ ေရာက္သြားတယ္။
ဒီေတာ့ကာ ဗုဒၶရဲ႔တရားေတာ္မွာ ျပႆနာက မျပည့္စံုေသးလို႔ရွိရင္ ေမးနည္းကို ျပင္ေပးတဲ့နည္း ရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ျပင္ေပးလိုတာက စိတ္ဆိုတာ ဘယ္လိုသေဘာပါလဲ။ ဒီလိုေမးရင္ သာေကာင္းတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီလိုေမးတယ္ဆိုပါေတာ့ စိတ္ဆိုတာ ဘယ္လိုသေဘာပါတံုး။
(စိတ္ရဲ႔သေဘာ)
ဘုန္းႀကီးတို႔ ဗုဒၶျမတ္စြာက စိတ္သေဘာဟာ အေ၀းအာရံုကိုလည္း ယူႏို္င္တယ္။ ႏွစ္စိတ္တျပိဳင္တည္း ျဖစ္ရိုး မရွိဘူး။ တစိတ္စီ တစိတ္စီ ျဖစ္တယ္။ အျဖစ္အပ်က္ ျမန္တယ္။ ဘယ္ေလာက္ျမန္သလဲဆိုေတာ့ လက္ေဖ်ာက္တခ်က္တီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ကုေဋမ်ားစြာ ျဖစ္ပ်က္တယ္။ စိတ္ခ်င္းေတာ့ တူခ်င္မွတူမယ္။ အာရံုလိုက္ျပီးေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးေတာ့ ရွိတယ္။ အဲဒီစိတ္ရဲ႔ အျဖင္အပ်က္ကေတာ့ လက္ေဖ်ာက္တခ်က္ေလာက္ တီးလိုက္ရင္ ကုေဋတသိန္းမက ျဖစ္ပ်က္ေနတယ္။ စိတ္ဟာ အေကာင္အထည္ အရာ၀တၳဳ အထည္ကိုယ္ ရွိသလားလို႔ဆိုေတာ့ အထည္ကိုယ္မရွိဘူး။ အထည္ကိုယ္မရွိရင္ စိတ္မရွိဘူးလား။ မဟုတ္ဘူး။ စိတ္ဆိုတဲ့သေဘာက ရွိတယ္။ အေကာင္အထည္ေတာ့ မရွိဘူး။ ဒီစိတ္ဟာ ဘယ္လိုေနရာမွာ အျဖစ္မ်ားတံုးလို႔ဆိုရင္ ဘုန္းႀကီးတို႔ ဒီဘံုမွာဆိုေတာ့ မဟာဘုတ္ဆိုတဲ့ ဟဒယလိုဏ္ဂူမွာ၊ လိုဏ္ဂူဆိုတာ တင္စားေျပာတာ၊ တကယ့့္ဂူလဲ မဟုတ္ပါဘူး။ ဟဒယမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ အျဖစ္မ်ားတယ္ဆိုေတာ့ အေကာင္အထည္မွ မရွိ္ဘဲနဲ႔၊ အဲဒီအေပၚမွာ သူက ကပ္ျပီးေတာ့ျဖစ္ေနတဲ့ သေဘာမဟုတ္ဘူး။ သူရွိလို႔ ျဖစ္ႏိုင္တာ။ သူမရွိလို႔ရွိရင္ မျဖစ္ဘူးဆိုတဲ့ အေနမ်ိဳး၊ ဒီေတာ့ စိတ္သဘာ၀ကို ပထမဆံုးစဥ္းစားၾကည့္ရင္ ဘယ္ေလာက္သိမ္ေမြ႔သြားသလဲ။ ဒါကို နားမလည္ရင္ ထပ္ေမး။ ဒီေတာ့ ဗုဒၶျမတ္စြာက ဆက္ျပီးေတာ့ စိတ္သဘာ၀ကိုသာ အမိန္႔ရွိရံုတင္မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီစိတ္ကို ထိန္းႏိုင္လို႔ရွိရင္ ဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးက လြတ္တာပဲ။ ဒီထိေအာင္ ေဟာခ်င္လို႔ ခုနက စိတ္ရဲ႔သေဘာကို အစခ်ီျပီးေတာ့ ေဟာေတာ္မူပါတယ္။
(အေ၀းအာရံု လွမ္းျပီးယူႏိုင္)
ဒီဟာကို ဘုန္းႀကီးေျပာမယ္။ ထပ္ျပီးေတာ့ စိတ္ဆိုတဲ့သေဘာဟာ အေ၀းအာရံုကို လွမ္းျပီးေတာ့ ယူႏိုင္တယ္။ ဥပမာ-ဒကာေန၀င္းပဲ။ မိမိအလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာကို စိတ္ညြတ္လိုက္ရင္ ထင္ေနတာပဲ မွားသလား၊ မွန္သလား ဆိုတာကိုေတာ့ မေျပာႏိုင္ဘူး။ ဘာျပဳလို႔တုံး ဟိုနားမွာ ကုလားထိုင္ ထားခဲ့မယ္။ ေရႊ႔သြားတဲ့သူက ေရႊ႔သြားမယ္။ သို႔ေပမယ့္ ကိုယ္က ျမင္ေနတာကေတာ့ အဲဒီေနရာမွာ ကုလားထိုင္ျမင္ေနတယ္။ အေ၀းကိုသြားႏိုင္တယ္ဆိုတာ ဘယ္ေလာက္မ်ား ျမန္သလဲဆိုတာေတာ့ မေျပာနဲ႔ေတာ့။ မိမိအလုပ္လုပ္တဲ့ေနရာကို ဒီနားကေနျပီးေတာ့ ေရာက္သြားလိုက္တာ၊ သိပ္ျမန္တာပဲ။ သိပ္ျမန္ေတာ့ စိတ္က ခုန္ဆြ ခုန္ဆြသြားေနသလား၊ မဟုတ္ဘူး။ ဒီမွာျဖစ္ပ်က္ျပီးေနရင္းက ဟိုမွာ အာရံုယူႏိုင္တယ္။ ဆန္းလိုက္တဲ့ျဖစ္ျခင္းကေတာ့ မေျပာနဲ႔ေတာ့၊ မေျပာနဲ႔ေတာ့၊ မဟုတ္ဘူးလားဆိုေတာ့ ကိုယ့္စိတ္ကို ကို္ယ္ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ေလ။ စိတ္ကူးနဲ႔ ဘုရားေဟာသြားတာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္စိတ္ကို ကို္ယ္ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ရင္ ေတာ္ေတာ္ဆန္းတဲ့ သေဘာတရားတမ်ိဳးပါလား-လို႔ ဒီလိုသေဘာေပါက္မယ္။
(ကုေဋတသိန္းမက ျဖစ္ပ်က္)
ျပီးေတာ့ ႏွစ္ခုတြဲမျဖစ္ဘူး။ လက္ဖ်စ္တခ်က္တီးမွာ ကုေဋတသိန္း တခုျပီးတခု၊ တခုျပီးတခု၊ ျဖစ္ေနတာပဲ။ ကုေဋတသိန္းမကတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ ဘယ္ေလာက္ျမန္သလဲ။ ဘာလဲ ေနာက္ေတာ့ ထပ္ေမးႏို္င္တယ္။ လက္ေဖ်ာက္တခ်က္တီးမွာ ကုေဋတသိန္းမက ျဖစ္ပ်က္ျဖစ္ပ်က္ တမ်ိဳးစီ၊ တမ်ိဳးစီ၊ တခုတည္းက ကုေဋတသိန္းမက ျဖစ္ေနတာမဟုတ္ဘူး။ ျဖစ္ပ်က္-ျဖစ္ပ်က္-ျဖစ္ပ်က္-ျ
(အထည္ကိုယ္ မရွိ)
သူ႔ရဲ႔စိတ္အစဥ္ဟာ ငါ့ကို မေကာင္းၾကံေနတာ။ ဘာျဖစ္လို႔တံုး။ သူ႔ရဲ႔စိတ္ဓာတ္ဟာ မ်က္ႏွာမွာေပၚေနတယ္။ သူနဲ႔ငါ ၾကာၾကာစကားေျပာရင္ ရန္ျဖစ္ရလိမ့္မယ္။ ေရွာင္မွာပဲ။ ေဟာဒါ သိတယ္။ မိမိတို႔ခ်စ္ခင္တဲ့သူခ်င္း စကားေျပာလည္း မ်က္ႏွာက ျပံဳးလို႔ဆိုေတာ့ အေကာင္အထည္ေတာ့ မရွိဘူး။ သူ႔စိတ္ကိုေတာ့ျဖင့္ မွန္းလို႔ရတယ္။ ဒါက အေလ့အထမ်ားမွ၊ အေလ့အထမ်ားမွ မွန္းလုိ႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶျမတ္စြာက အထည္ကိုယ္ေတာ့ မရွိဘူးတဲ့။ မရွိေသာပစၥည္းလား-လို႔ဆိုေတာ့မွ ရွိလိုက္တာမွ ေသေသခ်ာခ်ာရွိ။ အဲဒါက ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူမွ သိလာတာျဖစ္ေတာ့ ဘုန္းႀကီးတို႔ ကေလ ဗုဒၶရဲ႔ဉာဏ္ေတာ္ သိပ္ျပီးေတာ့ ႀကီးေတာ္မူတာပဲ။ မိမိတို႔က ေနာက္ကလိုက္တာေတာင္ ဗုဒၶသိသလို အမီမလိုက္ႏိုင္ဘူး။ စာေတြကို အမ်ားႀကီး ေလ့လာေနတာ ေတာင္မွ အမီမလိုက္ႏိုင္ဘူး။ ဒါမွန္းျပီးေတာ့ ဟုတ္တယ္၊ ဟုတ္ေလာက္တယ္။ ဒီလို ဒီလို ဒီလို မွန္းသြားရတယ္။
( ရုပ္ရဲ႔သေဘာ)
စိတ္ရဲ႔သေဘာကို နည္းနည္းေတာ့ သိျပီေနာ္။ ရိပ္စားမိျပီေနာ္။ ဒီေတာ့ တခါ ရုပ္ရဲ႔ သေဘာကို ေမးဖို႔ေကာင္းတယ္။ ေတာ္ေတာ္ၾကာေေတာ့ ရုပ္နဲ႔စိတ္နဲ႔ ေရာလာမွာကိုး။ ရုပ္က ဘယ္လိုသေဘာတံုး။ ရုပ္က်ေတာ့ ခုနက စိတ္နဲ႔စာလို႔ရွိရင္ ေတာ္ေတာ္ ထင္ရွားလာျပီ။ ကံေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ရုပ္တဲ့၊ စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ရုပ္တဲ့။ ဥတုေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ရုပ္တဲ့၊ အစာအာဟာရေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ရုပ္လို႔ ဘုန္းႀကီးတို႔ ကိုယ္ထဲမွာ ရုပ္အမ်ိဳးအစား ေလးမ်ဳိးရွိတယ္။ ဒီရုပ္က ရုပ္တခုလို႔ ဆိုလိုက္ရင္ပဲ အနည္းဆံုး ရုပ္ကေလးေတြ ရွစ္ခုေလာက္ ေပါင္းရတယ္။ ရွစ္ခုေလာက္ ေပါင္းတဲ့ဥစၥာကို တစုတကလာပ္လို႔ ေခၚတယ္။ ၉-ခုေလာက္ ေပါင္းတာ။ ၁၀-ခုေလာက္ေပါင္းတာ။ သူ႔ဟာနဲ႔သူ အမ်ိဳးမ်ိဳး အစားစား ရွိတယ္။
(ဓာတ္ႀကီးေလးပါး)
ရုပ္က်ေတာ့ နည္းနည္းအထည္ကိုယ္ ေပၚလာျပီ။ ဘာျဖစ္လို႔ေပၚလာတံုးဆိုေတာ့ကာ ခုနက ရုပ္ရွစ္ခုထဲမွာပဲ ပထ၀ီဓာတ္ဆိုတဲ့ မာမာသေဘာမ်ိဳးေလး ရွိေနတယ္။ အာေပါဓာတ္ ေရက မုန္႔မုန္႔ကေလးေတြကို စုေပါင္းျပီး ဖြဲ႔ထားသလို အဲဒီအာေပါဓာတ္ကလည္း သူနဲ႔တကြ ရုပ္မႈန္ကေလး ရွစ္ခုကို တတြဲျဖစ္ေအာင္ စာသံေပသံအားျဖင့္ တကလာပ္ျဖစ္ေအာင္ဖြဲ႔။ သူက ဖြဲ႔ျပီးေတာ့ ထားတယ္။ ေတေဇာဓာတ္တဲ့။ အာေပါဓာတ္ေၾကာင့္ ေပ်ာ့စိစိႀကီး ျဖစ္မသြားေအာင္ သူကအေငြ႔ကေလး၊ အေငြ႔ဓာတ္ကေလး၊ ေသးေသးေလးေပါ့။ ေျပာသာေျပာေနရတာပါ။ သူတို႔ကေတာ့ ေသးေသးမႈန္မႈန္ေလးေတြ။ ျပီးေတာ့ ၀ါေယာဓာတ္တဲ့။ ဒီရုပ္ရွစ္ခုကို တခုႏွင့္တခု ဖိညႇပ္ေထာက္ကန္ေနေအာင္၊ ဒီဓာတ္ႀကီးေလးပါးဆိုတာ ဒါပါပဲ။ ပထ၀ီဓာတ္၊ အာေပါဓာတ္၊ ေတေဇာဓာတ္၊ ၀ါေယာဓာတ္။ အဲဓီဓာတ္ႀကီးေလးပါးက ရုပ္ကေလးေတြကို ဖိညႇပ္ျပီးေတာ့ ေနတယ္။ အၾကားမွာ ဘာမွမရွိဘူး။
( အဆင္း၊ အနဲ႔၊ အရသာ)
သူတို႔ေလးခု ဖိညႇပ္ေနျပီးေတာ့ တခါ ဒီထဲမွာ အရာ၀တၳဳေတာ့ ခုနကေလာက္ ႀကီးႀကီးမားမား မရွိဘူး။ အဆင္းဓာတ္ ပါလာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဆင္းေတြ ျမင္ေနရတာ။ အနံ႔ဓာတ္မ်ားရင္ေတာ့ ဘုန္းႀကီးတို႔ ႏွာေခါင္းနဲ႔ရတယ္။ ေတာ္ေတာ္တန္ခိုးႀကီးတဲ့ သူကဆိုရင္ ဒီေလာက္အနံ႔မမ်ားေတာင္ သင္းေနတဲ့ အနံ႔ ရတယ္။ အဲဒီအနံ႔ဓာတ္ဆိုတဲ့အရာ ရွိတယ္။ ျပီးေတာ့ ရသဓာတ္ ရွိတယ္။ ေရမွာလည္း ေရအလိုက္ ရသဓာတ္ ရွိတယ္။ ထမင္းမွာလည္း ထမင္းအလိုက္ ရသဓာတ္ ရွိတယ္။
(ၾသဇာ)
ျပီးေတာ့ ဘယ္ပစၥည္းမ်ိဳးမဆို ၾသဇာဆိုတာ ေနာက္ဆံုး ေက်ာက္ခဲပင္၀ါးဦးေတာ့ ၾသဇာဟ ာရွိေနတာပဲ။ ဒီၾသဇာကို အဆီအႏွစ္လို႔ ဆိုတယ္။ ေက်ာက္ခဲလည္း ေက်ာက္ခဲအလိုက္ ၾသဇာရွိ္တယ္။ ေရမွာလည္းပဲ ေရအလိုက္ ၾသဇာဓာတ္ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေတာ္ေတာ္ေလး မ်ားမ်ားေလးကို ျမည္းၾကည့္ရင္ ဘယ္လိုအရသာ ရွိတယ္။ ခုနက ရသနဲ႔ ၾသဇာနဲ႔ ၊ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ဘုန္းႀကီးတို႔ ဘာမွမစားႏိုင္ဘူးဆိုရင္ ေရေသာက္ေနရင္ပဲ ေရရဲ႔ၾသဇာက ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာ ခံေသးတယ္။ လူမမာဟာ ဆန္ျပဳတ္၊ ကစီရည္ဆိုတဲ့ ဆန္ျပဳတ္ကေလးကို အရည္ခ်ည္းသက္သက္ ေသာက္ေနလည္းပဲ ၾသဇာဓာတ္ရွိလို႔မို႔ သူ႔မွာ ရုပ္သစ္ကေလးေတြ ျဖစ္ေနလို႔မို႔ အေတာ္ခံႏိုင္တယ္။ ဆိုပါေတာ့ ရုတ္တရက္ မေသႏိုင္ဘူး။ အဲဒီလို သတၱိရွိတယ္။
(ဓာတ္ႀကီးေလးပါးရဲ႔ သတၱိ)
ဒီေတာ့ ရုပ္ဆိုတဲ့သေဘာဟာ ဘယ္လိုတံုးလို႔ဆိုရင္ ခုနက ရုပ္ကလာပ္ကေလးတခုမွာ အနည္းဆံုး ရုပ္ရွစ္ခုရွိတယ္။ အမာခံရုပ္က ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ ပါဠိလို၊ ျမန္မာလိုေတာ ့ေျမဓာတ္၊ တင္စားေျပာထားတာ။ ဘုရားမို႔လို႔ ပထ၀ီတို႔ ဘာတို႔ နာမည္တပ္ႏိုင္တာ။ အလြတ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဘုန္းႀကီးလည္း ဒီနာမည္ မတပ္ႏိုင္ဘူး။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက ေျမႀကီးကို ဥပမာေျပာျပီးေတာ့ နည္းနည္းမာမာ ခိုင္ခံ႔တဲ့ ဓာတ္တခုရွိတယ္။ ဒါကို ပထ၀ီဓာတ္၊ ေျမႀကီးမာေနတာလည္း ဒီဓာတ္ေတြ မ်ားေနတာ။ ဒီဓာတ္ေတြ မ်ားေနေတာ့ ေျမႀကီးဟာ ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႔ နင္းလို႔ခံေနတာ။ ေက်ာက္ခဲေတြမာေနတာဟာလည္း ပထ၀ီဓာတ္။ သူ႔သတၱိ မ်ားေနတာ။ အဲဒီေတာ့ အဲဒါကို အေၾကာင္းျပဳျပီးေတာ့ ဗုဒၶျမတ္စြာက ပထ၀ီဓာတ္ နာမည္တပ္ထားတယ္။ ျပီးေတာ့ အာေပါဓာတ္က ရုပ္ကလာပ္ရွစ္ခုရွိရင္ ရွစ္ခုကို စုစည္းျပီးေတာ့ မႈန္႔မႈန္႔ကေလး ေတြကို ေရနဲ႔ေလာင္းလိုက္ေတာ့ တခါတည္း တြဲသြားသလိုပဲ။ ဒီအာေပါဓာတ္ေၾကာင့္ ရုပ္ကေလးေတြ တြဲသြားတာ။ တြဲတာမွ ပိညႇပ္ျပီးေတာ့ နည္းနည္းမွ အၾကားမရွိေအာင္ တြဲတာ။ ရုပ္ကေလးေတြကို အာေပါဓာတ္နဲ႔ တြဲထားရင္ စိုထိုင္းထိုင္းႀကီး ျဖစ္ေနမွာေပါ့ဆိုေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ေတေဇာဓာတ္က အခိုးေငြ႔ ရွိေနျပန္ေရာ။ သူ႔အလိုက္၊ သူ႔အလိုက္၊ ကလာပ္ဆိုလည္း သူ႔အလိုက္၊ ဒီဟာေတြကို စိုထင္းမသြားေအာင္ အခိုးအေငြ႔ ကေလးေတြက ရွိေနျပန္ေရာ။ ၀ါေယာဓာတ္ကလည္း ပထ၀ီနဲ႔ အာေပါဟာ မကြဲေအာင္ သူက တြန္းကန္ျပီးေတာ့ ထားသလိုပဲ။ တခါတည္း ပိညႇပ္ေနတဲ့ဥစၥာ။ ဒီ၀ါေယာရဲ႔သတၱိေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးလို႔ ဒါ ေခၚတာေပါ့။
ဆက္လက္တင္ၿပပါမည္။
လူတိုင္းအတြက္ အေကာင္းဆုံး ဘုရား႐ွိခိုး
တပည့္ေတာ္စကၤာပူမွာအလုပ္လုပ္ပါဒါေလးကေတာ့ စကၤာပူမွာေရာက္ေနတဲ႔ ကိုတင္၀င္းႏုိင္ကလွ်ာက္ထားလာတာ
အဲဒီလုိမ်ားၿပားေနတဲ႔အထဲမွာ ဘယ္ဘုရား႐ွိခုိးဟာ အထိေရာက္ဆုံးလဲဆုိရင္ဘုရားဂုဏ္ ေတာ္ကုိးပါး။ တရားဂုဏ္ေတာ္ေၿခာက္ပါး၊ သံဃာဂုဏ္ေတာ္ကုိးပါး ဘုရား႐ွိခုိးဟာအ ေကာင္းဆုံးၿဖစ္ပါသတဲ႔၊ ဒါစာေရးသူေၿပာတာမဟုတ္ပါဘူး လယ္တီဆရာေတာ္ၾကီးက သုကုမာရမဂၢဒီပနီမွာေၿပာထားတဲ႔
ဒါေၾကာင္႔ဒီဂုဏ္ေတာ္ဘုရား႐ွိခုိ
ထပ္ကတလဲတလဲေဟာၾကားထားခဲ႔လုိ႔ပါ၊ ဒါေၾကာင္႔ဒါထက္ေကာင္းတဲ႔ဘုရား႐ွ
ယခု အဲဒီဂုဏ္ေတာ္ေတြကို အ႐ုံၿပဳၾကည္႔ရေအာင္ပါ၊
(ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါး)
ဣတိပိ ေသာဘ၀ါ
(၁) အရဟံ
(၂) သမၼာသမၺဳေဒၶါ
(၃) ၀ိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ
(၄) သုဂေတာ
(၅)ေလာက၀ိဒူ
(၆) အႏုတၱေရာ ပုရိသဒမၼသာရထိ
(၇) သတၳာေဒ၀မႏုႆာနံ
(၈) ဗုေဒၶါ
(၉) ဘဂ၀ါ၊
(တရားဂုဏ္ေတာ္ ေၿခာက္ပါး)
(၁) သြာကၡာေတာ ဘဂ၀တာဓေမၼာ
(၂) သံဒိ႒ိေကာ
(၃) အကာလိေကာ
(၄)ဧဟိပႆိေကာ
(၅) ၾသပေနယ်ိေကာ
(၆) ပစၥတၱံ ေ၀ဒိတေဗၺာ ၀ိညဴဟိ။
(သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္ ကုိးပါး၊)
(၁) သုပၸဋိပေႏၷာ ဘ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ
(၂) ဥဇုပၸဋိပေႏၷာ ဘ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ
(၃) ဥာယပၸဋိပေႏၷာ ဘ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ
(၄) သာမီစိပၸဋိပေႏၷာ ဘ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ
(၅) ယဒိဒံ စတၱာရိ ပုရိသ ယုဂါနိ အ႒ပုရိသပုဂၢလာ ဧသဘဂ၀ေတာ သာ၀ကသံေဃာ
အာဟုေနေယ်ာ
(၆) ပါဟုေနေယ်ာ
(၇) ဒကၡိေဏေယ်ာ
(၈) အဥၨလီကရဏီေယ်ာ
(၉) အႏုတၱရံ ပုညေခတၱံ ေကာကႆ၊
အရဟံ ဂုဏ္ေတာ္အဓိပၸါယ္-
ေသာ ဘာဂ၀ါ-ထုိၿမတ္စြာဘုရားသည္၊ ဣတိပိ ဣမိနာစ ကာရေဏန-တစ္ ေထာင္႔ငါးရာ ကိလသာတုိ႔ကို ၀ါသနာဓေလ႔ အထုံေငြ႕မွ် မေငြ႕မရိပ္ ၀င္း၀င္းဖိတ္သုိ႔ ေ႐ႊစိတ္ပ်ံ႕သင္း လြန္သန္႔႐ွင္း၍ မင္းမင္းၿပည္သူ ၾကည္ၿဖဴေကာ္ေရာ္ အလွဴေတာ္မွန္ အပူေဇာ္ကို ခံေတာ္မူထုိက္ေသာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင္႔လည္း၊ အရဟံ - အရဟံမည္ ေတာ္မူပါေပ၏၊
ဒါကေတာ့ အရဟံဂုဏ္ေတာ္ရဲ႕ အနက္အဓိပၸါယ္ၿဖစ္ပါတယ္၊ ဒီလုိမွတ္ရတာခက္ ေနရင္ ေနာက္တစ္မ်ိဳးအေနနဲ႔ အရဟံ- ကိေလသာကင္းစင္ေတာ္မူေသာ ၿမတ္စြာဘုရား၊
အရဟံ= ဆိတ္ကြယ္ရာအရပ္၌ပင္ မေကာင္းမႈကုိၿပဳေတာ္မမူေသာၿမတ္
သမၼာသမၺဳေဒၶါ အဓိပၸါယ္-
ေသာ ဘဂ၀ါ= ထုိၿမတ္စြာဘုရားသည္၊ ဣတိပိ ဣမိနာစ ကာရေဏန၊ သဗၺဥ္ ဥာဏ္အားစြမ္းပကားၿဖင္႔ မ်ားသခၤါရ ၀ိကာရႏွင္႔ လကၡဏပညတ္ နိဗၺာန္ဓာတ္ဟု ငါးရပ္ သိရန္ ေဥယ်ဓမ္ကို ေဖာက္ၿပန္မ႐ွိ ကိုယ္ေတာ္တုိ္င္သိေတာ္မူေသာ ဤအေၾကာင္း ေၾကာင္႔လည္း၊ သမၼာသမၺဳေဒၶါ= သမၼာသမၺဳဒၶမည္ေတာ္မူပါေပ၏၊
ဒါကလည္းအ႐ွည္က်က္မွတ္ၿပီး မွတ္သားခ်င္သူေတြအတြက္ပါ၊ အတုိမွတ္သား ထားခ်င္ရင္ေတာ့ သမၼာသမၺဳေဒၶါ- အလုံးစုံေသာတရားတို႔ကုိ ကိုယ္ေတာ္တုိင္ သိေတာ္မူ ေသာၿမတ္စြာဘုရားလုိ႔ မွတ္သားထားမယ္ဆုိရင္ အဆင္ေၿပပါတယ္၊
၀ိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ အဓိပၸါယ္
ေသာ ဘဂ၀ါ =ထုိၿမတ္စြာဘုရားသည္၊ဣတိပိ ဣမိနာစ ကာရေဏန=သုံးပါး ႐ွစ္ပါး ႏွစ္မ်ိဳးအားၿဖင္႔ ေဟာထားပညာ ဥာဏ္၀ိဇၨာတည္း နိဗၺာနဓာတ္ အၿမိဳက္ရပ္သုိ႔ ဆုိက္ကပ္ရန္ၿဖင္႔ အမွန္သင္႔သည္ အက်င္႔စရဏ ဆယ္ငါ႔၀ႏွင္႔ တကြဥႆုံ ၿပည့္စုံေတာ္ မူေသာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင္႔လည္း၊ ၀ိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ=၀ိဇၨာစရဏသမၸႏၷ မည္ေတာ္ မူပါေပ၏၊
ဒါကေတာ႔ အ႐ွည္မွတ္ခ်င္သူေတြအတြက္ပါ၊ အတုိမွတ္ခ်င္ရင္ေတာ႔ ၀ိဇၨာစရဏ သမၸေႏၷာ- ၀ိဇၨာတရား စရဏတရားႏွင္႔ၿပည္႔စုံေတာ္မူေသာ ၿမတ္စြာဘုရားလုိ႔ အလြယ္ မွတ္မယ္ဆုိရင္လည္း အဆင္ေၿပပါတယ္၊ ဒီေနရာမွ ထပ္႐ွင္းေအာင္ေၿပာၿပရရင္ ၀ိဇၨာ-ဆိုတာ အသိကိုေၿပာတာပါ၊ စရာဏကေတာ႔=အက်င္႔ေပါ႔၊ သမၸႏၷ-ကေတာ့ အဲဒီလုိသိၿပီး က်င္႔လုိ႔ၿပည္႔စုံတာကိုေၿပာတာပါ
အလြယ္မွတ္ခ်င္ရင္ေတာ့“ပု၊ ဒိ၊ အာ”လုိ႔ မွတ္ထားရင္အဆင္ေၿပာပါတယ္၊ ပု-ဆုိတာ ပုေဗၺနိ၀ါသာႏုႆိဥာဏ္-ေ႐ွးေ႐ွး
အာ-ဆုိတာ အာသ၀ကၡ၀ဥာဏ္=ကိေလသာအာသေ၀ါေတြကို ကုန္ေစတတ္တဲ႔ အရ ဟတၱမဂ္ဥာဏ္ပါ၊ အခုေၿပာၿပေပးခဲ႔တာေလးေတြက ၀ိဇၨာသုံးပါးဆုိတာပါ၊ ၀ိဇၨာ႐ွစ္ပါးဆုိ တာကေတာ႔ ေၿပာၿပခဲ႔တဲ႔ သုံးပါးရယ္၊ ခုေၿပာၿပမယ္႔ ငါးပါးရယ္ေပါင္းလုိက္ရင္႐ွစ္ပါး
အဲဒီငါးပါးက ဘာေတြလဲဆုိရင္-
(၁) ၀ိပႆနာဥာဏ္=အနိစၥ ဒုကၡ အနတၱဆုိၿပီးလကၡဏာေရးသုံးပါးနဲ႔ ႐ုပ္နာမ္တ ရားအားလုံးကို သိၿမင္ႏုိင္တဲ႔ဥာဏ္၊
(၂) ေစေတာပရိယဥာဏ္=သူတစ္ပါးစိတ္ကို သိတဲ႔ဥာဏ္၊
(၃) မေနာမယိဒၶိဥာဏ္=မိမိကဲ႔သုိ႔ အတူတစ္ပါးဘုရားတစ္ဆူကို စိတ္ၿဖင္႔ဖန္ဆင္း ႏုိင္ေသာဥာဏ္၊
(၄) ဒိဗၺေသာတဥာဏ္= နတ္ေတြရဲ႕နားလုိ အေ၀းကအသံ၊ အသံတုိးတုိေလး ေတြကိုၾကားႏုိင္တဲ႔ဥာဏ္၊
(၅) ဣဒၶိ၀ိဓဥာဏ္=ေၿမလွ်ိဳးမုိးပ်ံ စတာေတြလုိ တန္ခိုးအမ်ိဳးမ်ိဳးကိုဖန္ဆင္းႏု
စရဏဆုိတာကိုဆက္႐ွင္းရေအာင္ပါ၊
(၁) သဒၶါ=ကုသို္လ္ကံ အကုသိုလ္ကံ၊အဲဒီကံရဲ႕အက်ိဳး၊ ဘုရားတရားသံဃာ႐ွိ တာ၊ေနာက္ဘ၀႐ွိတာ ယုံၾကည္တာ၊
(၂) သတိ= ကုသုိလ္ေကာင္းမႈနဲ႔ ဆုိင္တဲ႔အရာေတြမွာ အမွတ္ရတာ၊ လူေတာ္မ်ား မ်ားက သတိရတယ္ေၿပာၾကပါတယ္၊ ဒါေပမဲ႔ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈနဲ႔ ပတ္သက္တာသတိရ တာမဟုတ္ဘူးေလ၊ ကိုယ္႔ရဲ႕ ရည္းစားကိုသတိရတာ၊ သူငယ္ခ်င္း မိဘေဆြေတြကုိ သ တိရတာေလ၊ ဒီသတိက အဲဒီလုိ သတိမဟုတ္ပါဘူးေနာ္၊
(၃) ဟိရီ= မေကာင္းမႈေတြလုပ္ရမွာကို ႐ွက္တာ၊
(၄) ၾသတၱပၸ=မေကာင္းမႈေတြလုပ္ရမွာကို ေၾကာက္တာ၊
(၅) ၀ီရိယ=ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမွာ အားတက္သေရာလုပ္တာ၊
(၆) သုတ=အၾကားအၿမင္မ်ားတာ၊
(၇) ပညာ=အရာရာမွာတတ္သိလိမၼာတာ၊
(၈) ေဘာဇနမတၱညဳတာ=စားေသာက္ရာမွာ ကိုယ္နဲ႔သင္႔မသင္႔ႏႈိင္းခ်င္႔ၿ
(၉) ဇာဂရိယာႏုေယာဂ=ႏိုးႏိုးၾကားၾကား
(၁၀) သီလ=ဆုိင္ရာသီလကို ေန႔စဥ္ေစာင္႔ထိန္းတာ၊
(၁၁) ဣၿႏၵိယသံ၀ရ=ေတြ႕ၿမင္ၾကားသိသမွ်ေ
(၁၂) ပထမစ်ာန္၊
(၁၃) ဒုတိယစ်ာန္၊
(၁၄) တတိယစ်ာန္၊
(၁၅) စတုတၳစ်ာန္၊ တုိ႔ၿဖစ္ပါတယ္၊
သုဂေတာဂုဏ္ေတာ္ အဓိပၸါယ္
ေသာ ဘဂ၀ါ=ထုိၿမတ္စြာဘုရားသည္၊ ဣတိပိ ဣမိနာစ ကာရေဏန၊ ဒီပကၤရာ ထြဋ္ခ်ာသနင္း ေၿခေတာ္ရင္းမွ မွန္းကင္းသိရီ ေဗာဓိမ႑ိဳင္ ခန္း၀ါပိုင္ေအာင္ ဆယ္ခုိင္ပါ ရမီ ၿပည့္စုံညီလွ်က္ သုံးလီဘ၀ မ်ားသတၱ၏ သုခစီးပြါး က်င္႔ေသာအားၿဖင္႔ မိုက္မွားအယူ မိစၦာဟူက ဆံၿမဴတစ္စိ မကပ္ၿငိပဲ သတိသမၸဇဥ္ မၿပတ္ယွဥ္လွ်က္ သဗၺဥ္ဥာဏ္ေတာ္ ရ ေၾကာင္းေရာ္၍ ၾကြေတာ္မူခဲ႔ေသာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင္႔လည္း၊ သုဂေတာ္-သုဂတမည္ ေတာ္မူပါေပ၏။ ဒါက အ႐ွည္မွတ္ခ်င္သူမ်ားအတြက္ပါ၊ အတုိမွတ္ခ်င္ရင္ေတာ့“သုဂ ေတာ= ေကာင္းေသာနိဗၺာန္သုိ႔ ၾကြသြားေတာ္မူတတ္ေသာ ၿမတ္စြာဘုရား”လုိ႔မွတ္လုိက္ ပါေနာ္၊
ေလာက၀ိဒူ ဂုဏ္ေတာ္အဓိပၸါယ္
ေသာဘဂ၀ါ=ထုိၿမတ္စြာဘုရားသည္၊ ဣတိပိ ဣမိနာစ ကာရေဏန၊ သတၱာကာ ယ သခၤါရဟု ေလာကသုံးဘုံ အလုံးစုံကို အာ႐ုံထင္စြာ ပိုင္းၿခားကာၿဖင္႔ ေကာင္းစြာကုန္ စင္ သိၿမင္ေတာ္မူေသာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင္႔လည္း၊ ေလာက၀ိဒူ၊ ေလာက၀ိဒူ မည္ ေတာ္မူပါေပ၏၊
အတုိမွတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ေလာက၀ိဒူ= ေလာကသုံးပါးကို သိေတာ္မူေသာ ၿမတ္စြာ ဘုရားဆုိၿပီးမွတ္သားလုိက္ပါ၊ ေလာကသုံးပါးဆုိတာက (၁)သတၱေလာက=သက္႐ွိ သတၱ၀ါအေပါင္းကိုေခၚတာပါ၊ (၂) ၾသကာသေလာက=သတၱ၀ါေတြေနတဲ႔ေနရာ႒ာန ဘုံ၊သတၱ၀ါေတြမေနတဲ႔ ဘုံ႒ာနေတြကုိေခၚတာပါ၊ (၃) သခၤါရေလာက= ႐ုပ္တရားနာမ္ တရားအားလုံးကိုေခၚတာပါ၊
အႏုတၱေရာ ပုရိသဒမၼသာရထိဂုဏ္ေတာ္အဓိပၸါယ္၊
ေသာဘ၀ါ-ထုိၿမတ္စြာဘုရားသည္၊ ဣတိပိ ဣမိနာစ ကာရေဏန-ဆုံးမသင္႔ရန္ သတၱ၀ါမွန္ေသာ္ ေခ်ာက္တန္လွ်င္ေခ်ာက္၊ ေၿမွက္တန္လွ်င္ေၿမွာက္၍ ေအာက္ေအာက္ ထက္ဂုဏ္ ဆင္႔ဆင္႔စုံဖုိ႔ ဖုံဖုံသင္ေပး အစဥ္ေဖးလွ်က္ ယဥ္ေက်းေလေအာင္ ေသြး ေဆာင္ဆုံးမေတာ္မူတတ္ေသာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင္႔လည္း၊ အႏုတၱေရာပုရိသဒမၼသာ ရထိ- အႏုတၱေရာပုရိသဒမၼ သာရထိမည္ေတာ္မူပါေပ၏၊
အတုိမွတ္ခ်င္ရင္ေတာ့- ဆုံးမထုိက္တဲ႔သတၱ၀ါေတြကို ယဥ္ေက်းေအာင္ဆုံးမရာ မွာ အတုမ႐ွိ စြမ္းႏုိ္င္ေတာ္မူေသာၿမတ္စြာဘု
သတၳာေဒ၀မႏုႆာနံ ဂုဏ္ေတာ္အဓိပၸါယ္၊
ေသာဘ၀ါ-ထုိၿမတ္စြာဘုရားသည္၊ ဣတိပိ ဣမိနာစ ကာရေဏန၊ သတၱ၀ါေဟာ္ ကုန္သည္ေက်ာ္သည္၊ ေဖာ္ေလွာ္ငယ္သား ေနာက္ပါမ်ားကို ေရ႐ွားေဘးခ ကႏၱာရမွ ေခ မေၿမငူ ထုတ္ကယ္ယူသုိ႔ ထုိ႔တူတစိ ခဲယဥ္းဘိသည့္ ဇာတိ ဇရာ မရဏာဟု ကႏၱာရ ၾကမ္း ခရီးလမ္းမွ ေ႐ႊနန္းေၿမငူ ၿပည္နိဗၺဴသို႔ နတ္လူၿဗဟၼာ သတၱ၀ါကို ေကာင္းစြာေဆာင္ ယူ ကယ္တင္ေတာ္မူတတ္ေသာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင္႔လည္း၊ သတၳာေဒ၀မႏုႆာနံ-သတၳာေဒ၀မႏုႆာန မည္ေတာ္မူပါေပ၏၊
အတုိမွတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ သတၳာေဒ၀မႏုႆာနံ-နတ္လူၿဗဟၼာ သတၱ၀ါတုိ႔ရဲ႕ ဆရာ ၿဖစ္ေတာ္မူေသာ ၿမတ္စြာဘုရားလု႔ိ မွတ္သားထားလုိက္ပါေနာ္၊
ဗုေဒၶါဂုဏ္ေတာ္အဓိပၸါယ္၊
ေသာဘဂ၀ါ-ထုိၿမတ္စြဘုရားသည္၊ ဣတိပိ ဣမိနာစ ကာရေဏန၊ ဒုကၡ သမုဒယ နိေရာဓႏွင္ မဂၢမည္သာ ေလးသစၥာကို ဦးစြာပိုင္ပိုင္ သိၿမင္ႏုိင္၍ သုံးဆုိင္ေ၀ေန မ်ားဗိုလ္ေၿခကို မေသြအတူ သိေစေတာ္မူႏုိင္ေသာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင္႔လည္း၊ ဗုေဒၶါ- ဗုဒၶမည္ေတာ္မူပါေပ၏၊
အတုိမွတ္ခ်င္ရင္ေတာ႔ ၊ ဗုေဒၶါ-သစၥာေလးပါး ၿမတ္တရားကို ကို္ယ္တုိင္လည္းသိ သူတစ္ပါးကိုလည္း သိေစေတာ္မူတတ္ေသာ ၿမတ္စြာဘုရားလု႔ိ မွတ္ပါေနာ္၊
ဘဂ၀ါ ဂုဏ္ေတာ္အဓိပၸါယ္၊
ေသာဘဂ၀ါ-ထုိၿမတ္စြာဘုရားသည္၊ ဣတိပိ ဣမိနာစ ကာရေဏန၊ (၁) အဏု ၿမဴသဖြယ္ ေပ်ာက္ကြယ္သိမ္ေမြ႕ မၿမင္ေတြ႕ေအာင္ ႐ုပ္ေဆာင္ဖန္ဆင္းႏုိင္ေသာ “အဏိမာ” ဘုန္းေတာ္၊
(၂) စိတ္၏အလား ေကာင္းကင္ဖ်ား၌ ေပါ႔ပါးလ်င္ၿမန္ စ်ာန္ပ်ံၾကြသြာႏုိင္ေသာ “လဃိမာ”ဘုန္းေတာ္
(၃) ကုိယ္ေတာ္သဏၭာန္ ပုံဟန္ပိုင္းၿခား မႏႈိင္းအားဖုိ႔ ၾကီးမားေလေအာင္ ႐ုပ္ ေဆာင္ဖန္ဆင္းႏိုင္ေသာ “မဟိမာ”ဘုန္းေတာ္၊
(၄) ဆီးတားကြယ္ကာ မ႐ွိပါဘဲ လိုရာတုိင္းေပါက္ တစ္ခဏေလာက္ၿဖင္႔ ၾကြသြား ႏုိင္ေသာ “ပတၱိ”ဘုန္းေတာ္၊
(၅) အဆင္းအတန္တန္ ပုံသဏၭာန္ကုိ စီမံဖန္တီး တစ္ခဏတည္းၿဖင္႔ ၿပီးစီးႏုိင္ ေသာ “ပါပကမၼ”ဘုန္းေတာ္၊
(၆) ကုိယ္ေတာ္ၿမတ္၏ စိတ္ဓာတ္ေတာ္မွ စ၍မၾကြင္း လူနတ္မင္းကုိ ပိုင္နင္းအုပ္ စုိး လႊမ္းမုိးႏုိင္ေသာ“ဤသိတာ”ဘုန္းေ
(၇) သမာပတ္စ်ာန္ အဘိညာဏ္ကုိ ၀င္စံလုိက တခဏၿခင္းပုိင္ ၀င္စားႏုိင္ေသာ “၀သိတာ”ဘုန္းေတာ္၊
(၈) ကိစၥတစ္ခု ၿပဳစုတုန္းပင္ ၿပီးဆုံးခ်င္ေသာ္ ေဆာ္လွ်င္မေသြ ၿပီးဆုံးေစႏုိင္ ေသာ“ယတၳကာမာ၀သာယိတာ”ဘုန္းေတာ္၊
႐ွစ္ေဖာ္အၿပား ဤသို႔အားၿဖင္႔ ထင္႐ွားေလဘိ“ဣႆရိယ”ဘုန္းေတာ္၊
ကိေလသာရန္ ပယ္ဖ်က္လွန္ဖုိ႔ နိဗၺာန္ဖုိလ္မဂ္ ကုိးခ်က္အၿပား ေလာကုတၱရာတ ရားဟူေသာ“ဓမၼ”ဘုန္းေတာ္
ဟုတ္တုိင္းမွန္စြာ ၿဖစ္ေပၚလာ၍ ကမၻာတုိက္ေပါင္း ေသာင္းေလာကဓာတ္ ပဲ႔ထင္ ထပ္မွ် ႏွ႔ံစပ္သတင္း ေက်ာ္ေစာၿခင္းဟူေသာ“ယသ”ဘုန္းေတာ
ေ႐ႊမ်က္ႏွာေတာ္ လက္ေၿခေတာ္မွ စ၍မၾကြင္း ပင္လုံး၀င္သည္၊ပန္းမင္းအေန က်က္သေရာမဂၤလာ စုေ၀းကာၿဖင္႔ လြန္စြာတင္႔တယ္ သပၸာယ္ေတာ္မူေသာ“သိရီ”ဘုန္း ေတာ္၊
အလုိေတာ္တုိင္း ေတာင္႔တတုိင္းပင္ မဆုိင္းမဆြ ၿပီးစီးရသည့္“ကာမ”ဘုန္းေတာ္၊
တစ္ေလာကလုံး ညြန္႐ုံးကိုးစား အားထားဖုိ႔ရာ လြန္စြာၾကိဳးကုတ္ အားထုတ္ေတာ္ မူေသာ“ပယတၱ”ဘုန္းေတာ္၊
ဤေၿခာက္ေဖာ္စုံ ဘုန္းေတာ္ဟုန္ႏွင္႔ ၿပည့္စုံေတာ္မူေသာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင္႔ လည္း၊ ဗုေဒၶါ၊ ဗုဒၶမည္ေတာ္မူပါေပ၏၊
အတုိမွတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဗုေဒၶါ-ဘုန္းေတာ္ေၿခာက္ပါးႏွင္႔ ၿပည္႔စုံေတာ္မူေသာ ၿမတ္ စြာဘုရားဆုိၿပီးမွတ္လုိက္ပါေနာ္
ကဲစာဖတ္သူေရ ၿမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ဂုဏ္ေတာ္အဓိပၸါယ္ေလးေတြကုိ နားလည္ လြယ္ေအာင္ ေတာင္ၿမိဳ႕ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးရတနာ
ကာေမသုက ကုမရပါ
အရွင္းဘုရား ( ကာေမသု မိစၦာစာရာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ )ရဲ႕ အၿပစ္ၿဖစ္
ပံုကို အက်ယ္တ၀င့္ ရွင္းျပေပးပါလို ့ ရိုေသစြာေလွ်ာက္ထားအပ္တယ္အရွင္
(PHU ႏွင္႔ ရင္လြဲသူ)
ကာေမသုမိစၦာစာရာ အစၿဖာတဲ႔ သီလသိကၡာပုဒ္ေလးကို ႐ွင္းမၿပေသးခင္ စာေရး သူ မုံ႐ြာမွာေနစဥ္က ၾကဳံေတြ႕ခဲ႔ဖူးတဲ႔ အၿဖစ္ကေလးတစ္ခုကိုေဖာက္သည္ခ်ပါ
တစ္ေန႔မွာ အဲဒီေက်ာင္းအုပ္ၾကီးသူကိုယ္တုိ
ေနာက္ စာေရးသူေတြ႕ၾကဳံဖူးတာတစ္ခုကေတာ့ ႐ြာတစ္႐ြာမွာ ကုိကံခ်စ္နဲ႔မမာ ဆုိတဲ႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္႐ွိပါတယ္၊ သူတုိ႔မွာ သားေလးတစ္ေယာက္ သမီးေလး တစ္ေယာက္႐ွိပါတယ္၊ သားေလးက(၁၆)ႏွစ္သားမွာဆုံးပါးသြ
အဲဒီမွာ အားေနတဲ႔ကုိကံခ်စ္က ေဗြေဖာက္လာပါတယ္၊ ႏွစ္အစိတ္ေလာက္ေပါင္း လာတဲ႔ အိမ္ကခ်စ္ဇနီးကုိ အိမ္ကဟာၾကီးလုိ႔ထင္လာပါတယ္၊ ထင္႐ုံတင္မကပဲ ကြက္ သစ္က ခင္ေမသန္းဆုိတဲ႔ လင္႐ွိေကာင္မေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ အခ်စ္ဇာတ္လမ္းကို ခတ္ ၾကမ္းၾကမ္ခင္းေတာ႔တာပါပဲ၊ အစေတာ့ ဘယ္သူမွမသိေအာင္တုိးတုိးတိတ္တိ
ဒါေပမဲ႔ အိမ္ေပၚသာတက္လာတယ္ ကုိကံခ်စ္ကို သမက္ကမေလးစားေတာ့ဘူး၊ သမက္တင္မကပဲ သမီးလုပ္တဲ႔သူကလည္း အေဖၿဖစ္ေနေပမဲ႔ သိပ္မခ်စ္ေတာ့ပါဘူး၊ မယားၾကီးမမာကေတာ့ ထားခဲ႔တဲ႔သံေယာဇဥ္အဟာင္းေၾကာင္႔ ၿပန္ေပါင္းၾကတာေပါ႔၊ ပတ္၀န္းက်င္ လ႔ူအသိုင္း၀ိုင္းမွာေတာ့ ကိုကံခ်စ္ေခါင္းမေဖာ္ႏုိင္ေအာင္
ေၿပာရရင္ေတာ့ ဒါေတြဟာ ကာေမသုမိစၦာစာရသိကၡာပုဒ္ကို မေစာင္႔ထိမ္းလို႔ၿဖစ္ရတဲ႔ လူမႈဒုကၡေတြပါ၊ ကာေမသုမိစၦာစာရာေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိသိကၡာပုဒ္ဟာ ကိုယ္ပုိင္လင္အမ်ိဳးသား ကိုယ္ပိုင္ဇနီးမယားကေန တစ္ၿခားတစ္ေယာက္ကို လြန္က်ဴး ၿပစ္မွားလို႔ အၿပစ္သင္႔တဲ႔ အၿပစ္ၿဖစ္တဲ႔ သိကၡာပုဒ္ပါ၊
႐ွင္းေအာင္ေၿပာရရင္ေတာ့ ကာမဂုဏ္ဆုိတာ ေယာက်ၤားနဲ႔မိန္းမႏွစ္ဦးသား ၾကည္႔ႏူးေပါင္းဖက္ၾကတာကိုေခၚတာ
ဒီေနရမွာ စကားစပ္မိလုိ႔ ေစာင္႔ေ႐ွာက္သူမ်ား႐ွိတဲ႔ အမ်ိဳးသမီမ်ားစာရင္းကိုေရး ၿပပါဦးမယ္၊(၁) မာတုရကၡိတ=အေမၿဖစ္တဲ႔သူေစာင္႔ေ႐
(၂) ပိတုိရကၡိတ= အေဖၿဖစ္တဲ႔သူေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔ မိန္းမ
(၃)မာတာပိတုရကၡိတ= မိဘႏွစ္ပါးေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔ မိန္းမ
(၄)ဘာတုရကၡိတ= အစ္ကိုေတြေမာင္ေတြ ေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔မိန္းမ
(၅)ဘဂိနိရကၡိတ=အမေတြ ညီမေတြေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔ မိန္းမ
(၆)ဥာတိရကၡိတ=ေဆြမ်ိဳးေတြေစာင္႔
(၇) ေဂါတၱရကၡိ= လူမ်ိဳးခ်င္း မ်ိဳး႐ုိးခ်င္းတူသူေတြက ေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔မိန္းမ
(၈)ဓမၼရကၡိတ= သီတင္းသုံးေဖာ္ေတြက ေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔မိန္းမ
(၉) သာရကၡာ=ထိမ္ၿမားေၾကာင္းလမ္းလက္
(၁၀) သပရိဘ႑ာ=ဘုရင္မင္းေတြေကာက္ယူဖုိ
(၁၁) ဓနကၠိတာ=ဥစၥာေပး၀ယ္ယူကာ မယားအၿဖစ္ေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔မိ
(၁၂) ဆႏၵ၀ါသိနီ= သေဘာတူအလုိတူၿပီး ညားေနတဲ႔မိန္းမ
(၁၃) ေဘာဂ၀ါသိနီ= စည္းစိမ္ေပးၿပီး ေပါင္းေနတဲ႔မိန္းမ
(၁၄) ပဋ၀ါသိနီ=ပုဆုိးတန္းတင္ အၾကင္လင္မယားလုပ္ေနတဲ႔မိန္းမ
(၁၅) ၾသဒပတၱ၀ါသိနီ= ေရခြက္မွာ လက္စုံခ်ၿပီး မိဘေပးစားထားတဲ႔ မိန္းမ
(၁၆) ၾသဘဋစုမၺဋာ=ေခါင္းခုကိုခ်ၿပီး လင္မယားအၿဖစ္ေနတဲ႔မိန္းမ
(၁၇) ဒါသီစ ဘရိယာစ= ကၽြန္လည္းၿဖစ္ မယားလည္းၿဖစ္တဲ႔မိန္းမ
(၁၈) ကမၼကာရီစ ဘရိယာစ= အမႈလုပ္လည္းၿဖစ္ မယားလည္းၿဖစ္တဲ႔မိန္းမ
(၁၉) ဓဇာဟဋာ= စစ္ေၿမၿပင္က ေဆာင္ယူလာတဲ႔မိန္းမ
(၂၀) မုဟုတၱိကာ= ခဏေခတၱေပါင္းဖုိ႔ ငွါးထားတဲ႔မိန္းမ
ခုေရးၿပခဲ႔တာေတြက ေစာင္႔ေ႐ွာက္သူေတြရွိတဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြစာရင္းပါ၊ ဒီစာရင္းထဲမွာ နံပါတ္တစ္ကေန နံပါတ္႐ွစ္အထိစာရင္းေပါက္တဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုလြန္က်ဴးမယ္ဆုိ
ပံုကို အက်ယ္တ၀င့္ ရွင္းျပေပးပါလို ့ ရိုေသစြာေလွ်ာက္ထားအပ္တယ္အရွင္
(PHU ႏွင္႔ ရင္လြဲသူ)
ကာေမသုမိစၦာစာရာ အစၿဖာတဲ႔ သီလသိကၡာပုဒ္ေလးကို ႐ွင္းမၿပေသးခင္ စာေရး သူ မုံ႐ြာမွာေနစဥ္က ၾကဳံေတြ႕ခဲ႔ဖူးတဲ႔ အၿဖစ္ကေလးတစ္ခုကိုေဖာက္သည္ခ်ပါ
တစ္ေန႔မွာ အဲဒီေက်ာင္းအုပ္ၾကီးသူကိုယ္တုိ
ေနာက္ စာေရးသူေတြ႕ၾကဳံဖူးတာတစ္ခုကေတာ့ ႐ြာတစ္႐ြာမွာ ကုိကံခ်စ္နဲ႔မမာ ဆုိတဲ႔ လင္မယားႏွစ္ေယာက္႐ွိပါတယ္၊ သူတုိ႔မွာ သားေလးတစ္ေယာက္ သမီးေလး တစ္ေယာက္႐ွိပါတယ္၊ သားေလးက(၁၆)ႏွစ္သားမွာဆုံးပါးသြ
အဲဒီမွာ အားေနတဲ႔ကုိကံခ်စ္က ေဗြေဖာက္လာပါတယ္၊ ႏွစ္အစိတ္ေလာက္ေပါင္း လာတဲ႔ အိမ္ကခ်စ္ဇနီးကုိ အိမ္ကဟာၾကီးလုိ႔ထင္လာပါတယ္၊ ထင္႐ုံတင္မကပဲ ကြက္ သစ္က ခင္ေမသန္းဆုိတဲ႔ လင္႐ွိေကာင္မေလးတစ္ေယာက္နဲ႔ အခ်စ္ဇာတ္လမ္းကို ခတ္ ၾကမ္းၾကမ္ခင္းေတာ႔တာပါပဲ၊ အစေတာ့ ဘယ္သူမွမသိေအာင္တုိးတုိးတိတ္တိ
ဒါေပမဲ႔ အိမ္ေပၚသာတက္လာတယ္ ကုိကံခ်စ္ကို သမက္ကမေလးစားေတာ့ဘူး၊ သမက္တင္မကပဲ သမီးလုပ္တဲ႔သူကလည္း အေဖၿဖစ္ေနေပမဲ႔ သိပ္မခ်စ္ေတာ့ပါဘူး၊ မယားၾကီးမမာကေတာ့ ထားခဲ႔တဲ႔သံေယာဇဥ္အဟာင္းေၾကာင္႔ ၿပန္ေပါင္းၾကတာေပါ႔၊ ပတ္၀န္းက်င္ လ႔ူအသိုင္း၀ိုင္းမွာေတာ့ ကိုကံခ်စ္ေခါင္းမေဖာ္ႏုိင္ေအာင္
ေၿပာရရင္ေတာ့ ဒါေတြဟာ ကာေမသုမိစၦာစာရသိကၡာပုဒ္ကို မေစာင္႔ထိမ္းလို႔ၿဖစ္ရတဲ႔ လူမႈဒုကၡေတြပါ၊ ကာေမသုမိစၦာစာရာေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိသိကၡာပုဒ္ဟာ ကိုယ္ပုိင္လင္အမ်ိဳးသား ကိုယ္ပိုင္ဇနီးမယားကေန တစ္ၿခားတစ္ေယာက္ကို လြန္က်ဴး ၿပစ္မွားလို႔ အၿပစ္သင္႔တဲ႔ အၿပစ္ၿဖစ္တဲ႔ သိကၡာပုဒ္ပါ၊
႐ွင္းေအာင္ေၿပာရရင္ေတာ့ ကာမဂုဏ္ဆုိတာ ေယာက်ၤားနဲ႔မိန္းမႏွစ္ဦးသား ၾကည္႔ႏူးေပါင္းဖက္ၾကတာကိုေခၚတာ
ဒီေနရမွာ စကားစပ္မိလုိ႔ ေစာင္႔ေ႐ွာက္သူမ်ား႐ွိတဲ႔ အမ်ိဳးသမီမ်ားစာရင္းကိုေရး ၿပပါဦးမယ္၊(၁) မာတုရကၡိတ=အေမၿဖစ္တဲ႔သူေစာင္႔ေ႐
(၂) ပိတုိရကၡိတ= အေဖၿဖစ္တဲ႔သူေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔ မိန္းမ
(၃)မာတာပိတုရကၡိတ= မိဘႏွစ္ပါးေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔ မိန္းမ
(၄)ဘာတုရကၡိတ= အစ္ကိုေတြေမာင္ေတြ ေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔မိန္းမ
(၅)ဘဂိနိရကၡိတ=အမေတြ ညီမေတြေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔ မိန္းမ
(၆)ဥာတိရကၡိတ=ေဆြမ်ိဳးေတြေစာင္႔
(၇) ေဂါတၱရကၡိ= လူမ်ိဳးခ်င္း မ်ိဳး႐ုိးခ်င္းတူသူေတြက ေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔မိန္းမ
(၈)ဓမၼရကၡိတ= သီတင္းသုံးေဖာ္ေတြက ေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔မိန္းမ
(၉) သာရကၡာ=ထိမ္ၿမားေၾကာင္းလမ္းလက္
(၁၀) သပရိဘ႑ာ=ဘုရင္မင္းေတြေကာက္ယူဖုိ
(၁၁) ဓနကၠိတာ=ဥစၥာေပး၀ယ္ယူကာ မယားအၿဖစ္ေစာင္႔ေ႐ွာက္ထားတဲ႔မိ
(၁၂) ဆႏၵ၀ါသိနီ= သေဘာတူအလုိတူၿပီး ညားေနတဲ႔မိန္းမ
(၁၃) ေဘာဂ၀ါသိနီ= စည္းစိမ္ေပးၿပီး ေပါင္းေနတဲ႔မိန္းမ
(၁၄) ပဋ၀ါသိနီ=ပုဆုိးတန္းတင္ အၾကင္လင္မယားလုပ္ေနတဲ႔မိန္းမ
(၁၅) ၾသဒပတၱ၀ါသိနီ= ေရခြက္မွာ လက္စုံခ်ၿပီး မိဘေပးစားထားတဲ႔ မိန္းမ
(၁၆) ၾသဘဋစုမၺဋာ=ေခါင္းခုကိုခ်ၿပီး လင္မယားအၿဖစ္ေနတဲ႔မိန္းမ
(၁၇) ဒါသီစ ဘရိယာစ= ကၽြန္လည္းၿဖစ္ မယားလည္းၿဖစ္တဲ႔မိန္းမ
(၁၈) ကမၼကာရီစ ဘရိယာစ= အမႈလုပ္လည္းၿဖစ္ မယားလည္းၿဖစ္တဲ႔မိန္းမ
(၁၉) ဓဇာဟဋာ= စစ္ေၿမၿပင္က ေဆာင္ယူလာတဲ႔မိန္းမ
(၂၀) မုဟုတၱိကာ= ခဏေခတၱေပါင္းဖုိ႔ ငွါးထားတဲ႔မိန္းမ
ခုေရးၿပခဲ႔တာေတြက ေစာင္႔ေ႐ွာက္သူေတြရွိတဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြစာရင္းပါ၊ ဒီစာရင္းထဲမွာ နံပါတ္တစ္ကေန နံပါတ္႐ွစ္အထိစာရင္းေပါက္တဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုလြန္က်ဴးမယ္ဆုိ
ကာေမသုက ကုမရပါ (၂)
ကာေမသုအေၾကာင္းေလးကိုဆက္လုိက္ရေ
ကဲဆက္လိုက္ၾကရေအာင္ပါ၊ လြန္က်ဴးရင္အၿပစ္ၿဖစ္ႏုိ္င္တဲ႔ သူေတြစာရင္းကို မေန႔က ေရးထားတဲ႔ပိုစ္မွာေဖာ္ၿပခဲ႔ပါ
ဒီလုိအေၿခေနၿဖစ္ေပၚလာရင္ အဲဒီမိန္း ကေလး ေယာက်ၤားေလးေတြကို ေစာင္႔ေ႐ွာက္တဲ႔ မိခင္ႏုိ္င္ငံမွာ ႐ွိေနတဲ႔မိဘေတြ သုိ႔ မဟုတ္အုပ္ထိန္းသူကို တရား၀င္ခြင္႔ၿပဳခ်က္လွမ္းေတာင္း
“မိစၦာစာရ၊ က်ဴးလြန္ကလည္း၊ မုန္းၾကသူမ်ား၊ ရန္သူပြါး၍၊ ႐ွားပါးလာဘ္တိတ္၊
ခ်မ္းသာဆိတ္၏၊ ဣတၳိ ပ႑ဳတ္ မ်ိဳးယုတ္ခါခါ၊ မ်က္ႏွာမလွ အ႐ွက္ရလွ်က္၊
လကၡဏ ဣေၿႏၵ ယြင္းေသြခ်ိဳ႕သိမ္၊ စုိးရိမ္မ်ားစြာ၊ ခ်စ္သူကြာသည္၊ ေ႐ွာင္ခါ
အၿပန္အက်ိဳးတည္း”။
ကာေမသုမိစၦာစာရ ကံက်ဴးတဲ႔သူေတြဟာ-
(၁) လူမုန္းမ်ားၿခင္း၊
(၂) လူမုန္းမ်ား႐ုံတင္မကပဲ ရန္သူေတြလည္း ၀ိုင္း၀ိုင္းလည္ေနၿခင္း၊
(၃) စီးပြါးေရး ဘယ္ေလာက္႐ွာ႐ွာ တိုးတက္မလာပဲေနၿခင္း၊
(၄) စိတ္ခ်မ္းသာ ကိုယ္ခ်မ္းသာ မ႐ွိပဲၿဖစ္ေနၿခင္း၊
(၅) ဘ၀တုိင္းဘ၀တုိင္း မိန္းမသာၿဖစ္ရၿခင္း၊
(၆) မိန္းမမဟုတ္ေယာက်ၤားမဟုတ္ ဂ်ယ္ၾကီးၿဖစ္ရၿခင္း၊
(၇) တကယ္လုိ႔ ေယာက်ာ္းၿဖစ္ရင္လည္း ယုတ္ညံ့တဲ႔ အမ်ိဳးေတြထဲမွာ ၿဖစ္ရၿခင္း၊
(၈) မ်က္ႏွာပ်က္ၿပီး အ႐ွက္တကြဲအက်ိဳးနဲတဲ႔ ကိစၥေတြၾကဳံေတြ႕ရၿခင္း၊
(၉) ေၿခလက္အဂၤါ ႏြဲ႕ႏြဲ႕ေႏွာင္းေႏွာင္းနဲ႔ ၿဖစ္ရၿခင္း၊
(၁၀) စုိးရိမ္ေၾကာင္႔ၾက စိတ္မ်ားေနရၿခင္း၊
(၁၁) ကိုယ္ခ်စ္တဲ႔သူနဲ႔ ကြဲကြာကာ အသည္းနာရၿခင္း၊
ဒါေတြက ကာေမသုမိစၦာစာရကံကို လြန္းက်ဴးရင္ ရ႐ွိမဲ႔အၿပစ္ေတြပါ၊ တခ်ိဳ႕ေတြ႕ဖူးၾကမွာ ပါ၊ ဗလၾကီးလည္းေတာင္႔ပါရဲ႕ ေယာက်္ားၾကီးလည္းၿဖစ္ပါရဲ႕ ဒါေပမဲ႔ သြားပုံလာပုံၾက ေတာ႔ ႏြဲ႕တဲ႔တဲ႔နဲ႔ေလ၊ ဒါဆုိေသခ်ာၿပီး အရင္ဘ၀ေတြက ကာေမသုေတြကို ၿပဳခ်င္ တိုင္းၿပဳလာတဲ႔သူဆုိတာ၊ တစ္ခ်ိဳ႕႐ွိပါေသးတယ္ ဘယ္သူကမွလည္းသူကို ဘာမွမ လုပ္ပဲ မေၿပာပဲနဲ႔ စုိးရိမ္စိတ္ေတြမ်ားေနတတ္တာေလ၊ ဒါဆုိရင္လည္း ဒီလူဟာ ကာ ေမသုေတြလြန္က်ဴးခဲ႔လုိ႔ေပါ႔၊ ေနာက္တစ္ခ်က္ ဘယ္သူကမွမဖ်က္ရပဲ အရမ္းခ်စ္ၾက တဲ႔ခ်စ္သူေတြ ကြာၿပဲသြားတာေတြ႕ဖူးမွာပါ၊ ဒါဆုိရင္လည္း သူတုိ႔ဟာအရင္ဘ၀မွာ ကာေမသုေတြ ေ၀ဆာခဲ႔လုိ႔ပါလုိ႔ ေကာက္ခ်က္ဆြဲရပါမယ္၊
ေၿပာၿပရင္ ကာေမသုက အဲဒီလုိအၿပစ္ေလးေတြတင္မဟုတ္ပါဘူ
အဲဒီလုိၿပဳခဲ႔တဲ႔ ကာေမသုကံေၾကာင္႔ ေသတဲ႔အခါမွာ ေရာ႐ု၀ငရဲမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက်ပါ တယ္၊ ငရဲကၿပန္လႊတ္ၿပန္ေတာ့လည္း ေမ်ာက္ထီးေလးၿဖစ္ပါတယ္၊ ေမ်ာက္ထီေလးဘ ၀မွာလည္း အ႐ြယ္မေရာက္ခင္ ေမ်ာက္ေခါင္းေဆာင္ၾကီးက သူ႔ရဲ႕ေမ်ာက္မေလးေတြကုိ လုမွာစုိးတာနဲ႔ ေ၀ွးေစ႔ကိုက္ၿဖတ္သတ္လုိက္ပါတယ္၊ အဲဒီဘ၀ကေန ႏြားထီးဘ၀ကုိသြား ၿဖစ္ပါတယ္၊ ႏြားထီးဘ၀မွာလည္း သင္းကြပ္ခံရပါတယ္၊ အဲဒီဘ၀ကလြတ္ၿပန္ေတာ့ လူ ၿပည္မွာ လူလာၿဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ႔ ဟုိမေရာက္ ဒီမေရာက္ဂ်ယ္ၾကီး ေဂ်ာ္ကယ္ၾကီးၿဖစ္ရ ပါတယ္၊ အဲဒီဘ၀ကေနလြတ္ၿပီး ကုသုိလ္ကံေလးၿပန္အက်ိဳးေပးလုိ႔ နတ္ၿပည္မွာၿဖစ္ရပါ တယ္၊ ဒါေပမဲ႔ သူေ႒းသားဘ၀ကၿပဳခဲ႔တဲ႔ ကာေမသုေၾကာင္႔ နတ္သားမၿဖစ္ပဲ နတ္သမီး ခ်ည္း ငါးဘ၀တုိင္တိုင္ၿဖစ္ရပါတယ္၊ အဲဒီနတ္သမီးဘ၀ကေန စုေတေတာ့ လူ႔ၿပည္မွာ ဘုရင္သမီးေတာ္ၿဖစ္ရပါတယ္၊ ဘုရင္သမီးေတာ္ၿဖစ္ၿပီး နတ္႐ြာစံကာ ေနာက္ဘ၀ ေရာက္မွ ေယာက်ာ္းဘ၀ကိုၿပန္ရပါတယ္၊
သတိၿပဳစရာေလးက ဒီေလာက္ပါရမီေတြ ၿဖည္႔ဆီးလာတဲ႔ အေလာင္းေတာ္ၾကီး ေတာင္တစ္ခ်က္ကေလးမွားတာနဲ႔ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ မိန္းမၿဖစ္လုိက္၊ အေၿခာက္ၿဖစ္ လုိက္၊ ေ၀ွးေစ႔အထုခံရ၊ ငရဲအက်ခံရနဲ႔ ၿဖစ္ေသးရင္ သာမာန္လူေတြဆုိ မေတြးရဲစရာပါ၊ ေၿပာရရင္ေတာ႔ သတိေလးထားၿပီးေ႐ွာင္ ၾကဥ္တာအေကာင္းဆုံးပါ၊ ဒါေပမဲ႔ အေမွာင္တ ကာ့ အေမွာင္ဆုံးထဲမွာ ဒီကာမအေမွာင္က အမိုက္ဆုံးဆုိေတာ့ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ႏုိင္ဖုိ႔ဆုိတာ မလြယ္ေရးခ်ာ မလြယ္ပါ၊ ဒါေပမဲ႔ လြယ္သြားေအာင္ ခ်စ္သူဘ၀မွာဆုိရင္ ကိုယ့္ရဲ႕ခ်စ္သူ အိမ္ေထာင္႐ွင္ အၾကာင္လင္မယားဘ၀မွာဆုိရင္ ကိုယ့္အိမ္သူ ကိုယ္အိမ္သားကိုပဲ စြဲၿမဲ ၿပီး တစ္ေယာက္ဆုိတစ္ေယာက္ ပိေတာက္ဆုိပိေတာက္အမွတ္နဲ႔ သစၥာထားမယ္ဆုိရင္ ကာေမသုဟာ ကုၿဖစ္မွာပါ၊ အဲဒီလုိ ကုသုိလ္ေတြၿဖစ္လာရင္ ႏွစ္ဦးသားေပ်ာ္႐ြင္ၿပီး အိမ္ ေထာင္ေရးလည္းသာယာ၊ က်န္းမာေရးအတြက္လည္း စိတ္ခ်ရမွာပါ၊ ႏုိ႔မုိ႔ဆုိရင္ ေလးလုံးေရာဂါက အခ်ိန္မေ႐ြး ေနရာမေ႐ြးမွာ ကိုယ့္အတြက္ေစာင္႔ၾကိဳေနမွာပါ၊
ဒါေၾကာင္႔ စာဖတ္သူအားလုံး ယခုအခ်ိန္ကစၿပီး ကာေမသုကံကို ေ႐ွာင္႐ွားႏုိင္ၾကၿပီး ဒီဇနီးဒီမယား ဒီသမီးဒီသားေတြနဲ႔ ဘ၀ဘ၀တုိင္းမွာ ေပ်ာ္႐ႊင္ႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔ ။ ။
No comments:
Post a Comment